“Waarom zou je je vergelijken met anderen? Niemand in de hele wereld kan beter jou zijn dan jij zelf”

Soms kun je van die dagen hebben dat dingen niet lukken, een blog wil niet vlotten, je loopt vast in een project, je moet de motivatie uit je tenen halen. Op die momenten ligt er een hele makkelijke gewoonte op de loer om je af te leiden en je nog slechter te doen voelen. Zelf moet ik er op zulke momenten ook erg alert op zijn dat ik dit niet ga doen.  

Focus op de verkeerde plek

Op zulke momenten is het heel verleidelijk om je blik naar buiten richten en te gaan kijken naar anderen. Heel gemakkelijk én verleidelijk met alle sociale media die beschikbaar is. Even struinen op internet of facebook om te kijken wat er speelt. Je verdoet je aandacht, energie en focus op de verkeerde plek namelijk buiten jezelf. En dat kost je niet alleen tijd en energie maar voordat je het weet komt het ‘vergelijkmonster’ om de hoek sluipen.

Je ziet overal megaleuke projecten die beter lopen dan jouw project, mensen die veel verder zijn dan jij, leukere originelere blogs hebben, een mooiere website etc. Het vergelijk monster heeft je te pakken en je negatieve gevoel dat je had wordt alleen nog maar versterkt.

Het vergelijkmonster

Als sociale wezens vergelijken wij ons doorlopend met anderen om ons heen. Het helpt ons om onszelf te definiëren. De ene keer levert dit motivatie op en extra energie, de andere keren juist negatieve emoties die ons vastzetten of dieper de put in trekken. Binnen de Sociale psychologie is daar een theorie voor: de sociale verglijkingstheorie. Deze theorie verklaart wanneer het vergelijken een positief of negatief effect heeft. Wij vergelijken ons op twee manieren met anderen: opwaarts (mensen die succesvoller zijn) of neerwaarts (mensen die slechter af zijn dan onszelf). En of dit een positief of negatief effect effect op jou heeft, heeft te maken met jouw zelfvertrouwen.

Zelfvertrouwen

Wanneer je bijvoorbeeld helemaal blaakt van het zelfvertrouwen (je een te gekke opdracht hebt binnengehaald of een moeilijke klus hebt afgerond) en je dan naar succesvolle mensen gaat kijken, voel je nog meer motivatie en inspiratie om ervoor te gaan.
Echter, wanneer jouw zelfvertrouwen gezakt is omdat het allemaal even niet lukt, je geen letter op papier krijgt en die leuke opdracht aan je neus is voorbij gegaan en je dan naar succesvolle anderen gaat kijken, versterkt dit juist jouw negatieve staat.

In dit laatste geval, wanneer jouw zelfvertrouwen gezakt is, is het juist beter voor je om juist neerwaarts te gaan vergelijken en te kijken naar mensen die het nog niet lukt of nog niet hebben wat jij hebt. Het effect voor jouw zelfvertrouwen is dan positiever.

Het vervelende is dat juist op die dagen dat je zelfvertrouwen gezakt is en je in een dipje zit, deze gewoonte van vergelijken de kop op steekt. Wanneer je helemaal in de flow zit dan heb je geen tijd voor afleidingen.

Dus wat kun je doen wanneer je merkt dat het vergelijkmonster op de loer ligt?

1: Breng je energie omhoog.

Hoe, dat is voor iedereen anders. Wegstappen uit de situatie helpt altijd, een ander perspectief innemen, letterlijk je omgeving veranderen. Ga iets actiefs doen, iets wat je energie geeft en je gemoedstoestand verbeterd. Wanneer je je energie verhoogt, veranderd ook je blik en gaat je zelfvertrouwen omhoog.

2: Kijk naar beneden

Wanneer je merkt dat je gaat vergelijken, wees je dan bewust hoe het is met je zelfvertrouwen en waarmee je aan het vergelijken bent. Heeft dat zin? Rolmodelen en succesverhalen kunnen heel motiverend zijn maar op het juiste moment. Zoals de sociale vergelijkingstheorie zegt kun je het beste ‘omlaag’ vergelijken. Vroeger heb je waarschijnlijk net als ik vaak van je ouders gehoord dat de kinderen in Afrika heel graag jouw bordje eten zouden willen wat je nu laat staan. Er zijn heel veel mensen die niet hebben wat jij hebt of kunnen wat jij kan. Wanneer het even niet gaat zoals jij wilt, kijk dan niet naar succesvolle mensen maar naar mensen die het minder hebben en realiseer je wat je wél hebt.

3: Maak onderscheid tussen appels en peren.

Vergelijken is menselijk en we doen het om ons zelfbeeld te toetsen en te groeien. Probeer alleen geen appels met peren te vergelijken, dat is volstrekt zinloos. Neem het juiste vergelijkingsmateriaal door de focus van buiten naar binnen te leggen. Vergelijk jezelf gewoon met jezelf. Kijk hoe je nu bent en vergelijk dat met bijvoorbeeld een jaar geleden of 10 of 20 jaar geleden. Welke stappen heb je gezet naar jouw dromen, hoe ben jij gegroeid, welke obstakels heb jij overwonnen, welke bijzondere inzichten, ontmoetingen heb jij gehad?

Het voordeel van deze manier van vergelijken is dat het je motivatie vergroot en de positieve energie. En als het je het niet kunt zien wat je afgelopen tijd allemaal voor elkaar hebt gekregen, vraag het dan een ander. De mensen om je heen zien meestal veel beter dan jij wat je allemaal hebt gedaan.

Vergelijk jezelf niet met anderen wanneer je zelfvertrouwen een dipje heeft. Het maakt namelijk niet uit wat anderen hebben, hoeveel succes, autos of geld. Je weet niet wat een ander ervoor heeft moeten doen of hoe de echte situatie is. Ieder loopt zijn eigen weg, heeft zijn eigen lessen en zijn eigen successen. Er zullen altijd mensen zijn die meer hebben of zijn dan jij.

Focus op jezelf en jouw groei en haal je zelfvertrouwen weer terug door te kijken welke stappen je al hebt gezet. Wat kun je vandaag doen om het beter te doen dan gisteren?

Vind je het lastig om je op jezelf te focussen? Wil je leren om jouw innerlijke raadgever in te schakelen? Neem dan contact met mij op, wellicht is coaching iets voor jou.